Υπάρχουν στιγμές στην τέχνη που ξεπερνούν τα όρια του χρόνου. Στιγμές που ένας καλλιτέχνης συναντά το πνεύμα ενός δημιουργού, όχι μόνο μέσα από τις λέξεις, αλλά μέσα από την καρδιά. Ο Γιώργος Ευγενικός, ταξιδεύει στο άυλο και βρίσκει μπροστά του τον Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ. Σαν να ενώθηκαν οι κόσμοι τους, γεννιέται ένας διάλογος που ξεπερνά τη λογική· ένας διάλογος μέσα από τη τέχνη, γεμάτος ερωτήσεις, απορίες, συναισθήματα.
Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ: Γιώργο, γιατί επέλεξες τον "Μικρό Πρίγκιπα" για την παράστασή σου;
Γιώργος Ευγενικός: Αντουάν, το έργο σου ήταν ένα παραμύθι που αγάπησα βαθιά. Ήταν η αφορμή που με έκανε να ασχοληθώ με την τέχνη της αφήγησης. Από παιδί με συγκινούσε η ιστορία σου. Μεγαλώνοντας, ανακάλυψα τη δύναμή της να αγγίζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες. Είναι ένα έργο γεμάτο φως και διαχρονικούς συμβολισμούς που μας μιλά για την ουσία της ζωής. Ήθελα να δώσω ζωή στις λέξεις σου, να τις μοιραστώ με τον κόσμο. Πες μου όμως κι εσύ Αντουάν, πώς αποφάσισες να γράψεις τον Μικρό Πρίγκιπα;
Αντουάν: Ήθελα να θυμίσω στους μεγάλους αυτά που ξεχνάνε μεγαλώνοντας, τη φαντασία, την ευαισθησία, τη φροντίδα για τον άλλο. Ο Μικρός Πρίγκιπας γεννήθηκε από την καρδιά μου, σαν ένα παιδί που ήθελα να μιλήσει στους μεγάλους, αλλά και να συντροφεύσει τα παιδιά.
Γιώργος: Οι χαρακτήρες που δημιούργησες, όπως ο Βασιλιάς, ο Ματαιόδοξος και ο Επιχειρηματίας, μοιάζουν τόσο αληθινοί. Ήταν εμπνευσμένοι από ανθρώπους που γνώρισες;
Αντουάν: Ναι, Γιώργο. Είναι όλοι οι άνθρωποι που συναντάμε στη ζωή μας. Ο Βασιλιάς αντιπροσωπεύει την ανάγκη για εξουσία, ο Ματαιόδοξος τη δίψα για θαυμασμό, ο Επιχειρηματίας την εμμονή με τα υλικά. Είναι κομμάτια της ανθρώπινης φύσης και ο Μικρός Πρίγκιπας προσπαθεί να τους καταλάβει.
Γιώργος: Ο διάλογος της Αλεπούς με τον Μικρό Πρίγκιπα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς στο έργο σου. Γιατί έβαλες αυτόν τον χαρακτήρα στην ιστορία;
Αντουάν: Η Αλεπού είναι εκεί για να του διδάξει ότι η φιλία απαιτεί χρόνο και αφοσίωση. Όπως λέει, «για να αποκτήσεις έναν φίλο, πρέπει να τον εξημερώσεις». Αυτή η διαδικασία φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά, δημιουργεί δεσμούς. Και, όπως ξέρεις, «γίνεσαι για πάντα υπεύθυνος για ό,τι έχεις εξημερώσει».
Γιώργος: Αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να περάσω κι εγώ στο κοινό: ότι η φιλία και οι σχέσεις θέλουν φροντίδα και χρόνο.
Αντουάν: Πιστεύεις πως, όπως ο Μικρός Πρίγκιπας προσπαθεί να καταλάβει τους ανθρώπινους χαρακτήρες, η τέχνη της αφήγησης μπορεί να μας φέρει πιο κοντά στην κατανόηση αυτών των πλευρών της ανθρώπινης φύσης;
Γιώργος: Ακριβώς αυτό προσπαθώ να πετύχω μέσα από την παράσταση. Σε αυτή την παράσταση, ισορροπώ ανάμεσα στην αφήγηση και τη δραματοποίηση των ηρώων. Ως αφηγητής, διατηρώ την υπόσταση του αφηγητή όπως όταν αφηγούμαι ένα λαϊκό παραμύθι. Παράλληλα, μέσω της δραματοποίησης γίνομαι μέρος της ιστορίας, ζωντανεύοντας τις φωνές και τις προσωπικότητες των ηρώων. Χρησιμοποιώ εικαστικά στοιχεία, όπως τα αντικείμενα που φιλοτέχνησε ειδικά για την παράσταση ο Αλέκος Φασιανός που λειτουργούν ως γέφυρα ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα.
Αντουάν: Γιατί επέλεξες τον Αλέκο Φασιανό να φιλοτεχνήσει τα εικαστικά αντικείμενα για την παράστασή σου;
Γιώργος: Η ζωγραφική του Αλέκου έχει κάτι μαγικό, κάτι που μου θυμίζει την αθωότητα και την αυθεντικότητα της παιδικής ματιάς. Όταν αντικρίζεις τα έργα του, είναι σαν να βλέπεις ξανά τον κόσμο μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, γεμάτα φαντασία, ζωντάνια και αγνότητα.
Πριν από χρόνια, όταν γεννήθηκε η ιδέα για αυτή την παράσταση, σκέφτηκα ότι τα εικαστικά έπρεπε να αποτυπώσουν αυτή τη ματιά, τη μαγεία, την απλότητα και την αλήθεια. Τα έργα του Αλέκου ήταν το πρώτο που μου ήρθε στο μυαλό. Όταν μοιράστηκα μαζί του τη σκέψη μου, η ανταπόκριση και ο ενθουσιασμός του ξεπέρασαν κάθε μου προσδοκία. Ήταν συγκινητικός ο τρόπος που αγκάλιασε την ιδέα, και το αποτέλεσμα όχι μόνο ολοκλήρωσε την εικόνα που είχα στο μυαλό μου, αλλά την απογείωσε.
Νιώθω βαθιά τιμή και ευγνωμοσύνη που το έργο του συντροφεύει αυτή την παράσταση. Ο Αλέκος, με τη μοναδική του τέχνη, έδωσε πνοή στις σκέψεις και τα όνειρά μου, και αυτό είναι κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Τα εικαστικά του έδωσαν μορφή σε αυτό που από την αρχή είχα στο μυαλό μου και συνέβαλαν σε μια πολυδιάστατη αφήγηση που συνδυάζει δραματοποίηση, ελεύθερη αφήγηση, εικαστικά αντικείμενα, κίνηση και μουσική.
Αντουάν: Ποιος είναι ο ρόλος της μουσικής σε αυτή την παράσταση;
Γιώργος: Η μουσική της Μάρας Καίσαρη είναι σαν μια ψυχή που αφηγείται την ιστορία με τον δικό της τρόπο. Με νότες και μελωδίες, βγάζει από μέσα της ό,τι δεν μπορούν να πουν τα λόγια. Η μουσική της σε οδηγεί μέσα στην ιστορία, μιλάει κατευθείαν στην καρδιά και σου μεταφέρει όλα τα συναισθήματα, σαν ένα αόρατο νήμα που σε συνδέει με τους ήρωες, τις στιγμές και την ίδια την ουσία της αφήγησης.
Αντουάν: Και τα λόγια; Ξέρεις γαλλικά; Πώς αποδίδεις τα λόγια;
Γιώργος: Το έργο σου έχει μεταφραστεί σε περίπου 300 γλώσσες, κάνοντάς το ένα από τα πιο μεταφρασμένα βιβλία στον κόσμο. Για την αφήγησή μας, βασίστηκα στη μετάφραση της Εύης Γεροκώστα, και η επιλογή αυτή δεν ήταν τυχαία. Γνωρίζοντας την Εύη, δεν εκτίμησα μόνο την εξαιρετική της δουλειά, αλλά και την αυθεντικότητα και την καθαρότητα της ματιάς της. Είναι ένας άνθρωπος που βλέπει τον κόσμο με ευαισθησία και μια παιδική αθωότητα, που καθρεφτίζεται στις σχέσεις της με τους ανθρώπους και σε ό,τι δημιουργεί.
Ήξερα από πριν, πριν καν διαβάσω τη μετάφρασή της, ότι θα αποδίδει πιστά τη μαγεία και την ουσία του έργου σου στα ελληνικά. Η ευαισθησία της, η ζεστασιά της και η ικανότητά της να συλλαμβάνει την ουσία των πραγμάτων περνούν στις λέξεις της, κάνοντάς τες να ζωντανεύουν με τρόπο που μιλάει κατευθείαν στην καρδιά. Με μεγάλη χαρά στηρίχτηκα σε αυτό το έργο για την αφήγηση, νιώθοντας ότι η δική της ματιά συντονίζεται απόλυτα με το πνεύμα του βιβλίου σου.
Αντουάν: Πώς νιώθεις όταν αφηγείσαι την ιστορία;
Γιώργος: Νιώθω σαν να ταξιδεύω κι εγώ μαζί με τον Μικρό Πρίγκιπα στους πλανήτες του. Μέσα από την αφήγηση, ζωντανεύω τις συναντήσεις του: με τον Βασιλιά, τον Ματαιόδοξο, τον Επιχειρηματία, τον Φανοκόρο. Όμως το πιο δυνατό σημείο, για μένα, είναι η συνάντησή του με την Αλεπού. Ζω τα συναισθήματά τους, τις αγωνίες και τα όνειρά τους. Είναι σαν να συμμετέχω σε ένα ταξίδι γεμάτο μαγεία και ανακαλύψεις.
Γιώργος: Αντουάν, ως πιλότος, είχες την ευκαιρία να δεις τον κόσμο από ψηλά και να γνωρίσεις διαφορετικούς ανθρώπους και πολιτισμούς. Πώς αυτές οι εμπειρίες επηρέασαν την οπτική σου για τη ζωή και αποτυπώθηκαν στο έργο σου;
Αντουάν: Γιώργο, οι πτήσεις μου με έφεραν κοντά στην ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης. Από ψηλά, οι διαφορές μας φαίνονται μικρές, και αναδεικνύεται η κοινή μας ανθρωπιά. Αυτή η προοπτική με δίδαξε την αξία της φιλίας, της ευθύνης και της αγάπης, θέματα που προσπάθησα να μεταφέρω στον "Μικρό Πρίγκιπα".
Γιώργος: Αντουάν, νιώθω ότι έχουμε απομακρυνθεί από αυτά που έχουν πραγματική αξία. Οι άνθρωποι αναζητούν ευτυχία στα πράγματα, αλλά όχι στις σχέσεις. Δεν είναι ο "Μικρός Πρίγκιπας" πιο επίκαιρος από ποτέ;
Αντουάν: Ο κόσμος μοιάζει να ξεχνά την απλότητα, την αγνότητα της ψυχής. Κι όμως, ο "Μικρός Πρίγκιπας" ψιθυρίζει πάντα στα αυτιά μας: « Με την καρδιά βλέπεις πάντα καλύτερα. Την ουσία δεν την βλέπουν τα μάτια». Είναι μια αλήθεια που μπορεί να μας φέρει πιο κοντά στους ανθρώπους, να ξαναθυμηθούμε την αξία της αγάπης, της φιλίας, της αυθεντικότητας.
Γιώργος: Νιώθω σαν να μας δείχνεις έναν δρόμο που είχαμε ξεχάσει. Είναι τόσο εύκολο να χαθούμε στην καθημερινότητα και να αγνοήσουμε αυτά που έχουν πραγματική αξία. Μέσα από τον "Μικρό Πρίγκιπα", μας θυμίζεις πως η ουσία βρίσκεται στις καρδιές μας, σε όσα αγαπάμε και φροντίζουμε. Σε ευχαριστώ... για αυτή την πολύτιμη υπενθύμιση.
Αντουάν: Γιώργο, το φως αυτό είναι πάντα εκεί. Το κρατάμε μέσα μας, το μοιραζόμαστε μέσα από ιστορίες, μέσα από στιγμές όπως αυτή. Η αφήγηση είναι μια γέφυρα που μας ενώνει με όσα είναι αληθινά. Μην ξεχνάς ποτέ: κάθε φορά που βλέπεις τον ουρανό γεμάτο αστέρια, εκεί θα είναι ο "Μικρός Πρίγκιπας", να σου θυμίζει με ένα χαμόγελο πως η ουσία είναι πάντα στην καρδιά.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
